W roku 2021 kontynuowane są prace inwestycyjne w ramach działań adaptacyjnych na systemach rzecznych w Radomiu w ramach projektu LIFERADOMKLIMA-PL.
Bardzo zaawansowane są działania na zbiorniku Borki i stawach kolmatacyjnych oraz związane z renaturyzacją rzeki Mlecznej. Na zbiorniku Borki dobiega końca przebudowa jazu głównego i po skierowaniu wód rzeki Mlecznej na jaz rozpoczną się prace związane z budową przepławki dla ryb po lewej stronie jazu. Równolegle realizowane są prace w stawach kolmatacyjnych. Prace te powinny zostać zakończone w pierwszym kwartale tego roku, tak by na koniec drugiego kwartału zbiornik był napełniony wodą, by można było wykonać ostateczne testy budowli piętrzącej i oddać zbiornik do użytkowania. Zaplanowane w zadaniu rozwiązania mają nie tylko redukować falę powodziowa na zbiorniku dzięki przebudowie głównej zapory, ale również umożliwić migrację ryb dzięki nowo wybudowanej przepławce. Ponadto zastosowane w stawach kolmatacyjnych elementy podczyszczające mają ograniczyć dopływ zanieczyszczeń do zbiornika. W najbliższych dniach oczyszczona zostanie z roślinności czasza zbiornika, co umożliwi usunięcie namułów z dna. Do wykonania pozostaną jeszcze roboty instalacyjne systemów napowietrzających i pływające wyspy. W zbiorniku głównym zostaną zamontowane fontanny zasilane z elektrowni wykorzystującej odnawialne źródła energii, tj. paneli fotowoltaicznych zamontowanych na dachu wypożyczalni sprzętu pływającego oraz trzech niewielkich elektrowni wiatrowych wykonanych na koronie zapory czołowej. System fontann zapewni mieszanie wody w celu utrzymania jej dobrej jakości i dodatkowego napowietrzenia. Utrzymane zostaną przybrzeżne strefy roślinności szuwarowej dla poprawy bioróżnorodności i miejsc siedliskowych.
Fot. nr 1,2,3. Zdjęcie jazu głównego na zbiorniku Borki i stawów kolmatacyjnych (źródło własne)
Na rzece Mlecznej na wysokości Bulwarów trwają obecnie prace mające na celu zwiększenie zdolności retencyjnej rzeki poprzez spowolnienie odpływu jej wód i ich zatrzymanie w krajobrazie. W tym celu wykonana została meandryzacja rzeki na jej uregulowanym odcinku oraz planowane jest podniesienie jej dna koryta rzeki i stworzenie zatok zastoiskowych, które obecnie w ramach projektu są konstruowane na lewym jej brzegu.
Fot. nr 4,5,6,7. Zdjęcie robót budowlanych na rzece Mlecznej (źródło własne).
Trudne warunki spowodowane wysokim stanem wód w rzece Cerekwiance oraz na jej obszarze zalewowym, przekształcanym w ramach projektu w polder zalewowy powodują, iż nie ma obecnie możliwości wykonania zakresu prac obejmującego formowanie i zagęszczanie skarp. W ramach prac wstępnych wykonano już drogę dojazdową do terenu budowy od ul. Formierskiej, dokonano wycinki drzew i zakrzaczeń, uporządkowano teren z zalegających tam odpadów oraz wykonano budowlę upustową w dolnej części polderu oraz ukształtowano jego czaszę. Aktualnie trwają prace związane z przygotowanie terenu pod kształtowanie część środkowej
i górnej polderu wraz z budowlami wpustowymi, zrzutowymi i międzystrefowymi.
Fot. nr 8,9. Zdjęcie budowanej części C polderu na rzece Cerekwiance (źródło własne).
Ostatnia z dużych inwestycji w ramach projektu LIFERADOMKLIMA-PL (budowa zbiornika przeciwpowodziowego na rzece Potok Północny wraz z sekwencyjnym systemem sedymentacyjno-biofiltracyjnym) wciąż oczekuje na decyzję Wojewody Mazowieckiego. Niemniej, jednak w listopadzie 2020 r. Spółka Wodociągi Miejskie w Radomiu ogłosiła postępowanie przetargowe dla tej inwestycji. Aktualnie prowadzona jest procedura wyboru najkorzystniejszej oferty. Na przedmiotowym obszarze rozpoczęte zostały prace w ramach sąsiedniej inwestycji, której inwestorem jest PKP PLK tj. modernizacji linii kolejowej nr 8 na trasie Warka-Radom. W ramach tego zadania wybudowany zostanie nowy most kolejowy w nasypie linii kolejowej nr 8 zapewniający przepływ wody planowanym do przełożenia przez Wodociągi Miejskie korytem rzeki.
Fot. nr 10,11. Modernizacja linii kolejowej nr 8 na odcinku przy ul. Olsztyńskiej (źródło własne).
Zima, a przynajmniej jej dotychczasowy przebieg, nie odstraszają wykonawców inwestycji realizowanych w ramach projektu LIFE. Kilkudniowy spadek temperatury w okolice -20C oraz zalegająca pokrywa śniegu na pewno na chwile spowolni przebieg tych prac, ale mamy nadzieję, że na krótko. Jeśli pozostała część zimy i sprzyjające warunki wiosną nie zagrożą sprawnej realizacji projektu, planujemy jak najszybciej zakończyć ich wykonanie. Czasem niestety nie tylko kwestie warunków pogodowych, ale również obwarowania administracyjne i środowiskowe, utrudniają realizację inwestycji.